Γράφει η Κατερίνα Δημητρακοπούλου
Είναι στα αλήθεια πολύ παράξενο. Συχνά αναρωτιέμαι πώς γίνεται τα παιδιά μου, που είναι γεννημένα από τους ίδιους γονείς, να είναι τόσο διαφορετικά, όχι μόνο στον χαρακτήρα αλλά κυρίως στον τρόπο που αντιδρούν στις διάφορες καταστάσεις.
Η κόρη μου είναι ένα πολύ έξυπνο, κοινωνικό αλλά υπερευαίσθητο παιδί που παίρνει πολύ σοβαρά την γνώμη των άλλων και συχνά καταφεύγει στο κλάμα ως αντίδραση. Είναι υπεύθυνη, πιο ώριμη από τα περισσότερα συνομήλικα παιδιά και συχνά καταλαβαίνω ότι νιώθει πολύ πιεσμένη από τις προσδοκίες μας. Ο μικρός μου είναι η χαρά της ζωής, ξυπνάει μέσα στα γέλια, είναι πολύ παιχνιδιάρης, πολύ ισχυρογνώμων, δεν δίνει δεκάρα για αυτά που του λέμε και όταν τον μαλώνω κάνει φατσούλες μέχρι να με κάνει να γελάσω και εγώ. Μου έχει τύχει να μαλώνω την ίδια στιγμή και τα δυο για κάτι που έκαναν και η κόρη μου να τρέχει και να κλείνεται κλαίγοντας στο δωμάτιο της, ενώ ο γιος μου να συνεχίζει ατάραχος να κάνει τη ζημιά για την οποία τα μάλωνα.
«Έχουν διαφορετικούς χαρακτήρες, αυτό είναι όλο» είναι η πρώτη σκέψη που θα έκανε κανείς. Πιστεύω όμως ότι είναι κάτι περισσότερο από αυτό. Σαφώς και οι γονιδιακές διαφορές επηρεάζουν, όμως το ίδιο επηρεάζει και το περιβάλλον. Καταλήγω λοιπόν να πιστεύω πως δύο αδέρφια που μεγαλώνουν στο ίδιο σπίτι, δεν μεγαλώνουν απαραίτητα και στο ίδιο περιβάλλον. Εννοώ πως ήμουν μια διαφορετική γυναίκα όταν γέννησα στα 28 την κόρη μου και ήταν για μένα το σύμπαν όλο. Επί εννέα μήνες κρατούσα ημερολόγιο, μετρούσα κλωτσιές και, όταν γεννήθηκε, ήταν η πιο ευτυχισμένη ημέρα της ζωής μου. Ακόμα και όταν γέννησα τον γιο μου, μου πήρε χρόνο μέχρι να προσαρμοστώ στον νέο μου ρόλο ως μαμά με δύο παιδιά. Ήταν τόσο έντονη η σχέση που βίωνα με το μεγαλύτερο παιδί που με είχε ολοκληρωτικά απορροφήσει. Με το που ήρθε στη ζωή μας το δεύτερο παιδί και προέκυψαν καινούργιες ισορροπίες, συνειδητοποίησα τη μεγάλη παγίδα στην οποία μπορεί να πέσεις ως γονιός και στην οποία νομίζω ότι είχαν πέσει και όλοι οι δικοί μας γονείς: τη σύγκριση.
Στην αρχή συγκρίνεις από ανάγκη να θυμηθείς τι έκανες στο προηγούμενο βρέφος που είχες αγκαλιά και τότε πετύχαινε. Με έκπληξη συχνά ανακαλύπτεις ότι δεν είναι συνταγή για κουλουράκια, όπου με τα ίδια συστατικά πετυχαίνει. Άλλα ωράρια, άλλες προτιμήσεις, άλλες αντιδράσεις. Ωστόσο και εμείς πιο ώριμοι, πιο θαρραλέοι με το δεύτερο παιδί. Δεν τρέχαμε να αποστειρώσουμε κάθε τρία λεπτά την πιπίλα, ούτε μετρούσαμε με ψυχαναγκαστική ακρίβεια πόσα γραμμάρια γάλα έπινε κάθε φορά.
Στη συνέχεια όμως, όταν και το δεύτερο παιδί μεγαλώνει και διαμορφώνει σιγά- σιγά χαρακτήρα, η σύγκριση γίνεται… επί του πρακτέου. Στην ουσία συγκρίνεις και ασυνείδητα επιβραβεύεις το παιδί που συμπεριφέρεται όπως σε βολεύει. Φυσικά και χαίρομαι με τον ανέμελο χαρακτήρα του μικρού μου, αλλά καμαρώνω για τις καλές επιδόσεις της κόρης μου στο σχολείο. Εκνευρίζομαι όταν κυνηγάω επί μισή ώρα το γιο μου για να τον ντύσω, ενώ η κόρη μου έχει ήδη ετοιμαστεί μόνη της, αλλά δεν μου αρέσει που είναι έτοιμη να βάλει τα κλάματα με το παραμικρό.
Συνειδητά βλέπω ότι οι συγκρίσεις είναι αναπόφευκτες. Όταν είσαι γονιός, είναι ανθρώπινο να σου συμβαίνει συνέχεια. Πόσο θετικό όμως είναι να μιλάμε στα παιδιά μας συγκρίνοντάς τα με τα αδέρφια τους; Από προσωπική εμπειρία το βρίσκω πολύ μεγάλο αντικίνητρο. Πιστεύω ότι ένα παιδί που το συγκρίνεις διαρκώς λεκτικά, απλά χειροτερεύει. Ίσως είναι καλύτερα να κρατήσουμε τις συγκρίσεις μας και τα αποτελέσματά τους για τον εαυτό μας ή για να συζητήσουμε με τον πατέρα των παιδιών μας. Ίσως τα βοηθήσουμε περισσότερο με το να συγκρίνουμε τις δικές τους συμπεριφορές από μία περίσταση σε μία άλλη. Έχω παρατηρήσει ότι η κόρη μου γίνεται πολύ πιο αυτάρκης όταν της πω για παράδειγμα «νομίζω ότι αντέδρασες πολύ καλύτερα σήμερα στην παιδική χαρά, όταν πήγε να σε χτυπήσει εκείνο το παιδί από ό,τι την περασμένη εβδομάδα».
Από την άλλη βρίσκω ότι οι συμπεριφορές των παιδιών μου που με θυμώνουν έχουν πάντα να με μάθουν κάτι για μένα. Κάποιο κουμπί μού πατάνε για να με ενοχλούν. Είναι καλύτερα να τα αφήνω λίγο παραπάνω στην ησυχία τους και να λύνω τα δικά μου θέματα πρώτα. Οι οικογένειες λειτουργούν ως συγκοινωνούντα δοχεία. Οι κρίσεις θυμού του γιου μου περιορίστηκαν στο μισό από όταν εγώ επέστρεψα στη δουλειά και σταμάτησα να είμαι θυμωμένη με τον εαυτό μου. Τα παιδιά μας δεν κάνουν ό,τι τους λέμε. Κάνουν όμως συχνά ό,τι κάνουμε. Ίσως, αν περιορίσουμε τις συγκρίσεις και προχωρήσουμε στις διαπιστώσεις και στις αλλαγές, να δούμε θεαματικότερα αποτελέσματα. Εξάλλου η ομορφιά βρίσκεται στην διαφορετικότητα. Εν τέλει χαίρομαι που τα παιδιά μου δεν μοιάζουν καθόλου μεταξύ τους, γιατί αυτό με «ωθεί» να γίνομαι πιο εφευρετική, πιο παρατηρητική και μου προσφέρει πλουσιότερες εμπειρίες. Χαίρομαι γιατί με μαθαίνουν ότι στη ζωή δεν υπάρχουν καλά και κακά παιδιά, αλλά παιδιά που μπορεί να έχουν πότε κακές και πότε καλές συμπεριφορές. Τα παιδιά μας είναι κάτι πολύ ευρύτερο από ό,τι οι αντιδράσεις τους ή μια πράξη τους. Είναι αυτοτελείς άνθρωποι, με προτερήματα και ελαττώματα, που μεγαλώνουν και ψάχνουν να διαμορφώσουν τη δική τους ξεχωριστή προσωπικότητα. Έχω την αίσθηση ότι ο ρόλος μας ως γονείς θα είναι πιο εποικοδομητικός, εάν αντί να τα καλουπώνουμε, τα βοηθάμε να εξελίξουν τα θετικά τους κομμάτια. Ακόμα και αν αυτό απαιτεί άπειρη υπομονή, ψυχραιμία, θάρρος να παραδέχεσαι τα λάθη σου, συνείδηση όταν τους ζητάς συγγνώμη και διάθεση να τα αγαπάς απέραντα και παντοτινά.
Καλή εβδομάδα σε όλους!
Motherbook 11 - Αδέρφια, μα τόσο διαφορετικά...
