Μου πήρε χρόνο…όχι μόνο δικής μου έλλειψης άνεσης χρόνου για να αφιερώσω, αλλά κυρίως γιατί χρειάστηκε αρκετές φορές να διαβάσω…να ξαναδιαβάσω…ν’ ανατρέξω, ν’ αναζητήσω – ή και ν’ αναρωτηθώ, να σημειώσω σε σκόρπια χαρτάκια διάφορα ονόματα, ημερομηνίες, ιστορικά γεγονότα.
Δε νομίζω πως μια τόσο μαύρη ιστορικά σελίδα διατίθεται προς σχόλια. Εξάλλου, αυτό το βιβλίο αποτελεί ουσιαστικά μια μελέτη, μέσα από την καταγραφή γνωστών και πιο άγνωστων πτυχών της ιστορίας.
Μελέτη για το αληθινό υπόβαθρο της πανωλεθρίας που ακολούθησε, κατά την οποία η Αρμενικής καταγωγής συγγραφέας, Housepian Dobkin Marjorie, παραθέτει εν μέσω άλλων, ακόμη και τις πραγματικές μαρτυρίες ανθρώπων από διάφορα κοινωνικά στρώματα και τάξεις.
Άνθρωποι που έζησαν, ο καθένας με διαφορετικό τρόπο, τη Μικρασιατική καταστροφή και που συνδέθηκαν άρρηκτα ως οντότητες με τον πόνο, την αυτοθυσία, τον ξεριζωμό, το θάνατο.
Μέσα σε αυτό τον καταιγισμό ανατριχιαστικών καταγραφών, το σπουδαίο αυτό βιβλίο είναι ταυτόχρονα τόσο μοναδικό - όχι μόνο επειδή είναι αδιαμφισβήτητα αληθινό, αλλά γιατί – όσο ελάχιστα (άλλα κι αυτό με ερωτηματικό…), εστιάζει στο πολύπλοκο ιστορικό υπόβαθρο που οδήγησε τελικά στον μαύρο Σεπτέμβρη.
Η Ηousepian Dobkin Marjorie, δε δίστασε να προχωρήσει ένα ακόμη βήμα παραπέρα και να τολμήσει να αναφερθεί εκτενώς στη χρόνια, ενορχηστρωμένη προσπάθεια για διαστρέβλωση ή/και απόκρυψη της αλήθειας, τη διαγραφή μιας ολόκληρης ιστορικής περιόδου από τη συλλογική και την ιστορική μνήμη.
Μήπως κάτι τέτοιο, σε ένα βαθμό, επετεύχθη τελικά;
Σας προτρέπω απλώς να το διαβάσετε, χωρίς να γράψω ή να σχολιάσω περαιτέρω. Τι σχόλια θα μπορούσε εξάλλου να κάνει κανείς, τόσο μπροστά στην απάνθρωπη φύση ή στην ανθρώπινη δυστυχία.
