Πώς κατευθύνουμε τα παιδιά στη σωστή χρήση του υπολογιστή;
Για την ακρίβεια «πώς θέλουμε να χρησιμοποιούν τον Ηλεκτρονικό Υπολογιστή τα παιδιά;»
Στις περισσότερες περιπτώσεις η απάντηση είναι ότι δε θέλουμε ο υπολογιστής να έχει απλώς τον ρόλο μιας παιχνιδομηχανής που θα κρατά το παιδί μας απασχολημένο επί ώρες. Επίσης δε θέλουμε το παιδί μας να «χάνεται» με τις ώρες στα κοινωνικά δίκτυα και να αφήνει τη μελέτη του ή τις διάφορες δραστηριότητές του.
Η συζήτηση για τη χρήση του Η/Υ διαφοροποιείται ανάλογα με την ηλικία των παιδιών και εξαρτάται από πάρα πολλούς παράγοντες.
Παρακάτω θα επιχειρήσουμε να δώσουμε ορισμένες κατευθύνσεις για μια σωστή χρήση σε διάφορες ηλικίες.
Για τα παιδιά του Παιδικού Σταθμού και του Νηπιαγωγείου είναι σημαντικό να υπάρχει η σωστή επαφή και αρχική εξοικείωση με τους υπολογιστές και τις συναφείς συσκευές (ταμπλέτες, έξυπνα τηλέφωνα κλπ). Αν και πολλοί γονείς έχουν το άγχος μήπως το παιδί τους δε μάθει ούτε το ποντίκι να κρατά, εκπλήσσονται όταν βλέπουν πως για τα παιδιά η εξοικείωση με τεχνολογικά μέσα, όπως το ποντίκι ή το trackpad, απαιτεί από μερικά δευτερόλεπτα έως μερικά λεπτά. Άρα το άγχος μας δε θα πρέπει να επικεντρώνεται σ’ αυτό το σημείο.
Θα πρέπει αντίθετα να αφιερώσουμε χρόνο στο να εντοπίσουμε εφαρμογές που είναι για την ηλικία των παιδιών, που έχουν παιδαγωγικό/διδακτικό υπόβαθρο και, σε τελική ανάλυση, έχουν να τους προσφέρουν κάτι χρήσιμο. Υπάρχουν, για παράδειγμα, εφαρμογές που τα ασκούν στον συντονισμό των κινήσεων, στη σωστή επιλογή στοιχείων, που εμπεδώνουν ή επεκτείνουν τα όσα μαθαίνουν στο σχολείο.
Για τα παιδιά του Δημοτικού Σχολείου, εφόσον η εκμάθηση βασικών δεξιοτήτων θεωρείται δεδομένη, είναι χρήσιμη η εξοικείωση με το πληκτρολόγιο και γενικότερα τις συσκευές εισόδου και εξόδου (οθόνη, πληκτρολόγιο, εκτυπωτής κλπ). Η εξοικείωση βέβαια δεν νοείται σε τεχνικό επίπεδο, αλλά σε πρακτικό. Π.χ. θα πρέπει το παιδί να αρχίσει να παρατηρεί τα γράμματα ενός πληκτρολογίου, να μπορεί να χρησιμοποιεί το πληκτρολόγιο για να γράφει κάποιο βασικό κείμενο, να μπορεί να εκτυπώνει το κείμενό του κλπ.
Σ’ αυτό το επίπεδο μπορούμε να αναθέτουμε στο παιδί να γράφει μικρά κείμενα στον Η/Υ, όπως ένα γράμμα στη γιαγιά που μένει μακριά, ένα σημείωμα που χρειαζόμαστε για τα ψώνια μας, ένα δικό του ημερολόγιο κλπ. Έτσι θα εμπεδώσει και άλλα θέματα, όπως η χρήση των σημείων στίξης, η ταχύτερη χρήση των πλήκτρων, θα συνειδητοποιήσει τις δυνατότητες απεριόριστων διορθώσεων ενός κειμένου κ.ά.
Παράλληλα μπορούμε να κάνουμε χρήση εξειδικευμένων λογισμικών που απευθύνονται σ’ αυτή την ηλικία, είτε για εμπέδωση/προέκταση των όσων έχουν διδαχθεί στο σχολείο είτε για πιο δημιουργικές ασχολίες (καλλιτεχνικές μουσικές ή εικαστικές δημιουργίες κλπ).
Για τα παιδιά του Γυμνασίου και του Λυκείου έχει νόημα η χρήση του υπολογιστή ως εργαλείου για αναζήτηση υλικού και παραγωγή εργασιών. Μπορούμε να τους δείξουμε πώς να αναζητούν πληροφορίες (λ.χ. στη Wikipedia), πώς να εντοπίζουν ενδιαφέροντα βίντεο (λ.χ. στο Youtube), πώς να γράφουν και να παρουσιάζουν με καλαίσθητο τρόπο τις εργασίες που τους ανατίθενται στο σχολείο και άλλα παρόμοια. Φυσικά σ’ αυτή την ηλικία ο υπολογιστής είναι και ένα μέσο για επαφή/επικοινωνία με φίλους/συμμαθητές και ένα πολύ πλούσιο μέσο ψυχαγωγίας. Πρέπει ωστόσο ως γονείς να κρατήσουμε τις ισορροπίες και να «επιβάλουμε» την πιο δημιουργική χρήση. Στην εκπόνηση και τη συγγραφή των εργασιών πρέπει να αποθαρρύνουμε την εύκολη λύση της αντιγραφής και επικόλλησης. Στη χρήση των κοινωνικών δικτύων πρέπει να επισημαίνουμε τους κινδύνους από τη δημόσια έκθεση προσωπικών στοιχείων και την τήρηση του μέτρου.
Σ’ αυτό το θέμα πρέπει να είμαστε κοντά στα παιδιά και να τους δείχνουμε ότι ο υπολογιστής και κάθε ανάλογη συσκευή («έξυπνο» κινητό τηλέφωνο, ταμπλέτα κλπ) είναι ένα εργαλείο, για να κάνει τη ζωή μας πιο εύκολη και παραγωγική, και ως τέτοιο θα πρέπει να το χρησιμοποιούμε. Αν αφήσουμε τις συσκευές, τις εταιρείες κατασκευής και διάθεσής τους στην αγορά, αλλά και τη μόδα να μας υπαγορεύσουν τη χρήση τους, τότε μάλλον έχουμε χάσει το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης και της ελεύθερης επιλογής. Αν χρησιμοποιήσουμε τις διάφορες τεχνολογίες ως σύγχρονα και πολυδιάστατα εργαλεία για να κάνουμε αυτό που πραγματικά επιλέγουμε ως αυτόνομες προσωπικότητες, τότε θα έχουμε ουσιαστικό όφελος στη ζωή μας.
Καταλήγοντας, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο τρόπος χρήσης των υπολογιστών και των άλλων σχετικών συσκευών από τα παιδιά μας, εξαρτάται σε μεγάλο μέρος από το πώς χρησιμοποιούμε κι εμείς τον υπολογιστή στην καθημερινή μας ζωή και από τη στάση που έχουμε απέναντι σ’ αυτού του είδους τις συσκευές.
Γ.Α. - parentbook.gr
