Πριν ο μικρός Νικόλας, λέει η μητέρα του, μπορούσε να απολαύσει ένα smoothie, έτρεχε στο δωμάτιό του κλείνοντας τα αυτιά του με τα χέρια, ενώ εκείνη ανακάτευε τα φρούτα στο μπλέντερ.
Φοβόταν πολύ την ηλεκτρική σκούπα, το μπλέντερ, και το πιστολάκι για τα μαλλιά.
Και ενώ ήταν ένα χαρούμενο μικρό αγόρι, τρόμαζε πολύ όταν άκουγε δυνατούς θορύβους.
Φόβοι από δυνατούς θορύβους, τέρατα, ξένους, ή άλλα αντικείμενα και γεγονότα είναι φυσιολογικά στην παιδική ηλικία.
Και ενώ οι φόβοι αυτοί είναι αγχωτικοί για τα παιδιά και τους γονείς, δεν θα πρέπει να εξαφανιστούν.
Είναι μέρος της φυσιολογικής ανάπτυξης.
Και ένα σημάδι ότι αποκτά το μικρό παιδί την αίσθηση του κόσμου και προσπαθεί να βγάλει κάποιο νόημα από αυτό.
Ευτυχώς οι περισσότεροι φόβοι φθάνουν στα προβλέψιμα στάδια της ηλικίας και μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας να διαχειριστεί τους φόβους του και να προχωρήσει με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση μέσα από την παιδική ηλικία.
Πρώτοι φόβοι του μωρού.
Τα νεογέννητα έχουν δύο φόβους: δυνατούς θορύβους και το πέσιμο.
Ο εγκέφαλος και τα νεύρα του μωρού μεγαλώνουν γρήγορα κατά τα δύο πρώτα χρόνια της ζωής, αλλά γεννιούνται με πολύ ανώριμα νευρικά συστήματα, λένε οι ειδικοί.
Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορούν να ερμηνεύσουν ή να χειρίζονται ορισμένα αισθητηριακά ερεθίσματα.
Όπως δυνατούς θορύβους ή την αίσθηση της πτώσης. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο μπορείτε να περιφέρεται το μωράκι σας στην αγκαλιά των αγαπημένων συγγενών και να μην ενοχλείτε καθόλου, αλλά το να το αφήσετε απότομα κάτω, ή να κάνετε ένα δυνατό ξαφνικό θόρυβο θα τρομάξει και θα αρχίσει να κλαίει.
Καθώς το νευρικό τους σύστημα ωριμάζει και συγκεντρώνεται στο περιβάλλον του, νέοι φόβοι εμφανίζονται και γύρω στους 8 με 10 μήνες η έννοια «μονιμότητα αντικειμένου» μπαίνει στο παιχνίδι.
Πριν από αυτό το ορόσημο, όταν εξαφανίζονταν τα πράγματα, δεν υπήρχαν πλέον στο μυαλό του μωρού, εξηγούν οι ειδικοί.
Αλλά τώρα καταλαβαίνουν ότι τα πράγματα εξαφανίζονται και εξακολουθούν να υπάρχουν. Έτσι όταν η μαμά ή ο μπαμπάς φεύγει από το δωμάτιο το παιδί αναρωτιέται που πήγαν και πότε θα έρθουν πίσω.
Άγχος χωρισμού.
Σε αυτή την ηλικία εμφανίζεται άλλος ένας φόβος, το άγχος των ξένων, όταν το παιδί δεν έχει εμπιστοσύνη σε κανένα άλλο εκτός από τα πρώτα πρόσωπα που το φρόντιζαν. Αυτό είναι ένα καλό σημάδι.
Σημαίνει ότι το μωρό αρχίζει να διακρίνει τη διαφορά μεταξύ των γνωστών και αγνώστων προσώπων.
Αν και είναι ένα υγιές μέρος της ανάπτυξης, ο χωρισμός και το άγχος των ξένων προσώπων είναι ιδιαίτερα σημαντικά για τους γονείς και είναι ένας σκληρός κύκλος.
Δεν είναι μόνο ένα παιδί που φοβάται μην χάσει τους γονείς του, αλλά φοβάται επίσης και το πρόσωπο που το φροντίζει.
Όταν νεαρή μητέρα πήγε με το 10 μηνών αγοράκι της να επισκεφτεί τη μητέρα της, που έμενε σε άλλη πόλη, το μικρό δεν ήθελε να πλησιάσει τη γιαγιά του και ήταν προσκολλημένο στη μητέρα του όλο το διάστημα που έμειναν μαζί της.
Διευκολύνοντας το άγχος του χωρισμού.
Για να βοηθήσετε το παιδί να χειριστεί το χωρισμό, παίζετε παιχνίδια μαζί του όπως «κούκου τσα». Έτσι ξέρει ότι ακόμη και αν δεν σας βλέπει είστε πάντα εκεί.
Στη συνέχεια φύγετε για λίγο από το δωμάτιο, περιμένετε ένα δύο λεπτά και γυρίστε πάλι.
Όταν έρθει η ώρα να το αφήσετε, αρχίστε πρώτα αφήνοντάς το με το σύζυγο, μετά με ένα στενό συγγενή ή φίλο και τέλος με μία μπέιμπι σίτερ.
Το μωρό θα πρέπει να αρχίσει να βλέπει το πρόσωπο αυτό ως μέλος της οικογένειας και θα μένει ευχαρίστως μαζί του όταν θα χρειαστεί να φύγετε.
Ότι και να κάνετε, όταν πρέπει να αφήσετε το παιδί, ποτέ μην φύγετε κρυφά.
Αν φύγετε χωρίς να πείτε αντίο, το παιδί θα πάθει σοκ αν σας ψάξει και δεν σας βρει, γιατί όχι μόνο ενισχύετε τον φόβο της εξαφάνισης σας αλλά και την έλλειψη εμπιστοσύνης. Αντίθετα, πείτε φεύγω και σ’ αγαπώ πολύ, ή δημιουργήστε μία συνεπή ρουτίνα.
Φόβος για θόρυβο, ζώα και το σκοτάδι.
Μαζί με τα πρώτα βήματα του παιδιού γύρω στην ηλικία του ενός έτους έρχεται η αυξανόμενη ανάγκη για ανεξαρτησία και τον έλεγχο του περιβάλλοντος. Και αυτό σημαίνει ότι τα πράγματα πέρα από τον έλεγχό του μπορεί να το τρομάξει, όπως ένα σκυλάκι, το αυτόματο καζανάκι της τουαλέτας ή ο κεραυνός.
Φόβοι για πλάσματα.
Ένα αγοράκι 18 μηνών φοβόταν πολύ τα μυρμήγκια.
Αν έβλεπε ένα μυρμήγκι να προχωρά προς το μέρος του πάθαινε πανικό!
Για να βοηθήσετε το παιδάκι αφήστε το να εξερευνήσει, για παράδειγμα τον κόσμο των μυρμηγκιών, σε ένα μουσείο ή σε ένα βιβλίο.
Το κλειδί είναι να αισθάνεται το παιδί ότι έχει αυτό τη δύναμη, όσο περισσότερο τα αφήνουμε να νιώθουν ότι έχουν τον έλεγχο του κόσμου τους, τόσο καλύτερα θα αισθάνονται.
Μην ξεχνάτε να σέβεστε τους φόβους τους, ακόμη και αν εσείς σαν ενήλικας δεν βλέπετε κανένα λόγο για φόβο.
Ο καλύτερος τρόπος για να σας ακούσει το παιδί είναι να το διαβεβαιώσετε ότι δεν πειράζει που φοβάται, και εσείς πολλές φορές φοβάστε.
Φόβοι για τα πράγματα της νύκτας.
Γύρω στα 2 χρόνια, η φαντασία ενός παιδιού καλπάζει όπως φαντάζεται πράγματα που δεν βλέπει, γεγονός που ανοίγει την πόρτα για να φοβούνται το σκοτάδι και τα τέρατα.
Οι γονείς μπορεί να αντιμετωπίσουν ένα καινούργιο πρόβλημα, δηλαδή, ενώ το μικρό παιδί κοιμόταν μια χαρά στο δωμάτιό του, τώρα ξυπνά στη μέση της νύκτας και ζητάει να κοιμηθεί μαζί τους.
Προσπαθήστε να ρωτήσετε τι το φοβίζει και τι πιστεύει ότι θα το βοηθήσει να ξεπεράσει τους φόβους αυτούς.
Οι ειδικοί προτείνουν να δημιουργήσουν οι γονείς μία ήρεμη ρουτίνα το βράδυ και να μην διαβάζουν στο μικρό τους παιδάκι παραμύθια με κακούς και τρομακτικές εικόνες.
Βοηθήστε τα να μην θεωρούν τη νύχτα σαν μία αγχωτική στιγμή, μείνετε λίγο περισσότερο κοντά τους για να καταλάβουν ότι δεν θα περάσουν το διάστημα αυτό μόνα τους.
Αναγνωρίστε και δεχτείτε το φόβο.
Χρησιμοποιήστε τη φαντασία του παιδιού σας προς όφελός του, ζητώντας να εξετάσει τι θα το βοηθήσει να ξεπεράσει τους φόβους του.
Ένα μικρό αγόρι 3 ετών είπε στη μητέρα του ότι φοβάται τα τέρατα μέσα στο δωμάτιό του. Και όταν εκείνη το ρώτησε τι θα ήθελε να κάνουν γι’ αυτό, εκείνο απάντησε ότι αν έχει πέντε βιβλία πάνω από την κουβέρτα του στα πόδια του κρεβατιού θα είναι μια χαρά. Πράγματι κάθε νύχτα, έβαζαν 5 βιβλία πάνω από τις κουβέρτες στο κάτω μέρος του κρεβατιού και τα τέρατα δεν ξαναγύρισαν ποτέ.
Αν και αναγνωρίζετε τους φόβους τους, προσπαθήστε να κρατήσετε τα πράγματα στο φως έτσι ώστε να μην τους αυξήσετε.
Αν το μικρό παιδάκι σας φοβάται τα τέρατα, κάθε βράδυ πριν πέσει στο κρεβάτι, ελέγξτε μαζί την ντουλάπα, κάτω από το κρεβάτι, βάλτε ένα λούτρινο ζωάκι στην πόρτα σαν φρουρό και χρησιμοποιήστε ένα απαλό αρωματικό σπρέι για να διώξετε μακριά όλα τα τέρατα.
Και να θυμάστε αυτοί οι φόβοι δεν κρατούν για πάντα.
Δεν θα φοβούνται πάντα την ηλεκτρική σκούπα ή το μίξερ.
Το παιδί πρέπει να αξιοποιήσει αυτές τις εμπειρίες για να είναι σε θέση να πει «το ξεπέρασα. Δεν ήταν σπουδαίο».
Φόβος ή φοβία;
Ενώ οι φόβοι είναι ένα φυσικό μέρος της παιδικής ηλικίας, μπορούν να περάσουν το όριο και να γίνουν μία πραγματική φοβία;
Δεν είναι πιθανό, λένε οι ειδικοί. Η γνήσια φοβία στην παιδική ηλικία είναι εξαιρετικά ασυνήθιστη, επειδή η φοβία θεωρείται ως ένας παράλογος φόβος.
Και ενώ οι φόβοι των περισσοτέρων παιδιών θεωρούνται παράλογοι σύμφωνα με την προοπτική των ενηλίκων, από την πλευρά των παιδιών θεωρούνται λογικοί.
Όλοι ξέρουμε ότι δεν είναι δυνατόν να φύγει από το λούκι της μπανιέρας αλλά η φαντασία ενός παιδιού μπορεί να πει το αντίθετο.
Οι φόβοι που μπορούν να χαρακτηριστούν ως φοβίες των ενηλίκων, όπως το σκοτάδι, ο δυνατός θόρυβος ή ακόμη και το μπάνιο, δεν θεωρούνται αληθινές φοβίες στα παιδιά.
Οι γονείς μπορούν σιγά – σιγά να βοηθήσουν τα παιδιά τους δείχνοντάς τους πως μπορούν να διαχειρίζονται ήρεμα ότι φοβούνται.
Μερικά παιδιά έχουν πράγματι αγωνία με τους θορύβους, το πλήθος, τους ξένους, το σκοτάδι.
Αλλά δεν είναι φοβία.
Εργαστείτε μαζί τους για να τα βοηθήσετε να ξεπεράσουν τους φόβους αυτούς, εμποδίζοντας τους έτσι να γίνουν μία πραγματική φοβία στο μέλλον.
«Σεβαστείτε το φόβο, αντιμετωπίστε τον και ενδυναμώστε το παιδί».
Η συμβουλή των ειδικών.
