Πρόλογος
Η εφηβεία αποτελεί, ίσως, από τις πιο σημαντικές περιόδους ανάπτυξης της προσωπικότητας, καθώς και μια περίοδο μεγάλων αλλαγών ως προς τα ενδιαφέροντα και τη στάση των εφήβων απέναντι στους γονείς τους. Είναι μια περίοδος που χαρακτηρίζεται από τη συναισθηματική αστάθεια, από την έντονη επιθυμία απομάκρυνσης από τους γονείς και από τη συνεχόμενη ανάγκη ανεξαρτοποίησης , πολύ βασικό στοιχείο της εφηβείας. Στον τομέα της εκπαίδευσης, συνήθως οι έφηβοι δείχνουν μεγάλη διάθεση για μάθηση. Οι μαθησιακές δυσκολίες, που ενδέχεται να παρουσιάσουν, οφείλονται, κυρίως, στον ασταθή χαρακτήρα των εφήβων και στις ενδοοικογενειακές σχέσεις.
Παρακάτω, παρουσιάζονται κάποιες προτάσεις για το πώς οι γονείς, οι δάσκαλοι αλλά και οι θεραπευτές μπορούν να βοηθήσουν τους εφήβους με δυσλεξία να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες τους.
Γενικές Αρχές
-Γίνεται μια γενική αξιολόγηση των μαθησιακών δυσκολιών του εφήβου από τα αρμόδια ΚΕΔΔΥ (πρώην Κ.Δ.Α.Υ). Ο έφηβος, ενημερώνεται για το σκοπό της αξιολόγησης, έτσι ώστε να μην αισθανθεί μειονεκτικά.
-Ο γονιός ή ο δάσκαλος παρέχει πληροφορίες, στον έφηβο, για όλα όσα αφορούν το θέμα της δυσλεξίας και συζητούν μαζί του ό,τι τον απασχολεί ή προβληματίζει.
-Αν διαγνωστεί η δυσλεξία, ο γονιός ενημερώνει τον έφηβο για την κατάσταση, καθώς και για το πρόγραμμα αποκατάστασης με κάποιον θεραπευτή. Ο γονιός δεν ξεχνάει να τονίζει στον έφηβο πως ο σκοπός αυτού του θεραπευτικού προγράμματος είναι να τον βοηθήσει στην αντιμετώπιση των δυσκολιών του, έτσι ώστε να ελαχιστοποιηθούν ορισμένες από αυτές και να διασφαλιστεί η ολοκλήρωση του σχολικού προγράμματος με επιτυχία.
-Ο θεραπευτής, πριν την έναρξη του μαθήματος, καλό είναι να συζητάει με τον έφηβο αυτά που εκείνος επιθυμεί ή όσα τον απασχολούν. Έπειτα, ο θεραπευτής κρατάει ένα τετράδιο, όπου έχει γράψει το πλάνο της συνεδρίας, το συζητάει με τον έφηβο και στο τέλος της συνεδρίας γράφουν μαζί αυτά που ο έφηβος έμαθε και ο θεραπευτής απαντάει σε τυχόν απορίες.
-Σε αυτό το πρόγραμμα αποκατάστασης, υπάρχει πλήρη συνεργασία του γονιού, του θεραπευτή, αλλά και των δασκάλων.
Προτάσεις για διδασκαλία της ανάγνωσης
-Ο θεραπευτής βρίσκει βιβλία που αντιστοιχούν στην ηλικία του εφήβου, με την προϋπόθεση να είναι ευχάριστα, με εικόνες και στο τέλος να αφήνουν κάποιο ηθικό δίδαγμα. Πολλές φορές ο έφηβος, λόγω της ιδιάζουσας μορφής του χαρακτήρα του, συμπάσχει με τον ήρωα του βιβλίου, προβληματίζεται και βρίσκει ευκαιρία για συζητήσεις, αλλά και για λύσεις για το πρόβλημα του ήρωα που μπορεί να αφορά και τον ίδιο.
-Ο θεραπευτής, αλλά και ο ίδιος ο γονιός, ζητούν από τον έφηβο να τους υπαγορεύσει ένα μέρος της ζωής του που θεωρεί εκείνος σημαντικό. Το διαβάζουν μαζί και το συζητούν. Έπειτα, με βάση το κείμενο, μπορούν να κάνουν κάποια σημαντικά γραμματικά φαινόμενα και να το εμπλουτίσουν.
Προτάσεις για διδασκαλία της ορθογραφίας και της γραφής
-Ο θεραπευτής, μέσα από κάποια τεστ, αξιολογεί τις γνώσεις του εφήβου πάνω στο θέμα και στην κατάληξη των λέξεων. Καλό είναι, ο θεραπευτής να μη θεωρήσει πως ο έφηβος, λόγω ηλικίας, γνωρίζει ή έχει εμπεδώσει όλους τους γραμματικούς κανόνες που τον βοηθούν στη σωστή ορθογραφία των λέξεων.
-Με τη χρήση του υπολογιστή, ο θεραπευτής υπαγορεύει κείμενα χρησιμοποιώντας λέξεις που κρίνει πως ο έφηβος πρέπει να μάθει την ορθογραφία τους. Με το σύστημα ‘spelling and grammar’, γίνεται η διόρθωση των λέξεων, ο έφηβος τις αντιγραφεί στο τετράδιό του και έπειτα κάνει, με αυτές, προτάσεις.
-Με τη χρήση, πάλι, του υπολογιστή, ο έφηβος γράφει ένα δικό του κείμενο, χρησιμοποιώντας τις λέξεις που έχει κάνει λάθος.
-Ο θεραπευτής φτιάχνει μια καρτέλα γράφοντας, πάλι, τις λέξεις που ο έφηβος έγραψε λάθος. Έπειτα, ο θεραπευτής δίνει τον τίτλο ενός θέματος που θα ήθελε ο έφηβος να αναπτύξει και του ζητάει, απλά, να χρησιμοποιήσει τις λέξεις της καρτέλας. Συνήθως, όταν οι έφηβοι γράφουν θέματα που τους απασχολούν ή τους προβληματίζουν, τα αναπτύσσουν με μεγαλύτερη όρεξη και με πλούσιο λεξιλόγιο και είναι πιο προσεκτικοί στην ορθογραφία των λέξεων.
Προτάσεις για τα μαθηματικά
-Αν ο έφηβος, δε γνωρίζει ή έχει κενά στις κυρίως μαθηματικές πράξεις (πρόσθεση, αφαίρεση, πολλαπλασιασμό, διαίρεση), ο θεραπευτής του τα διδάσκει όπως σ’ ένα παιδί του Δημοτικού.
-Ο θεραπευτής δουλεύει με τον έφηβο τις μαθηματικές πράξεις μέσα από τα προβλήματα.
Επίλογος
Ο ρόλος του θεραπευτή ή του γονιού στη διδασκαλία εφήβου με δυσλεξία πρέπει, κυρίως, να είναι υποστηρικτικός και όχι να αποτελέσει το δεκανίκι του. Οφείλουν να έχουν σαν αρχή, πως όλα τα παιδιά, οποιασδήποτε ηλικίας, με δυσλεξία μπορούν να μάθουν. Με την κατάλληλη καθοδήγηση και εμπιστοσύνη, ο έφηβος έχει τη δυνατότητα να προχωρήσει στη ζωή του και να εκπληρώσει στους στόχους του, χωρίς η δυσλεξία του να αποτελέσει εμπόδιο.
Πηγή: ”How to reach and teach children and teens with dyslexia”, a parent and teacher guide to helping students of all ages academically, socially and emotionally (2000) Cynthia M. Stowe, M.Ed., Jossey-Bass, Editions
Ιωάννα Δημητριάδου, Ειδική Παιδαγωγός
Στοιχεία επικοινωνίας: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. - κιν. 6937423882
